Install Myanmar Font Manually

By Aaron Nandus in Myanmar Mobile Forum

New Method for Myanmar Font Installation - Manually
(Never overwrite originals, Clean installation method)

   ကၽြန္ေတာ္ Galaxy Note ကို ICS Upgrate လုပ္ရင္း System ထဲကို ေမႊရင္းနဲ႕ အခု ျမန္မာစာ ထည့္သြင္းတဲ့ နည္းကို ရွာေတြ႕ခဲ့တာပါ။ နည္းသစ္ကို မေျပာခင္ အရင္တုန္းက ျမန္မာစာ ထည့္သြင္းပံုကို မသိေသးသူေတြသိေအာင္ ေျပာျပပါ့မယ္။ (သိၿပီးရင္ ေက်ာ္ဖတ္လိုက္ပါ)

အရင္က Myanmar font ထည့္နည္းမ်ား ----------

 Android ဖုန္းေတြမွာ ျမန္မာစာသံုးဖို႕အတြက္ နည္းလမ္းေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြအားလံုးက စနစ္မက်ပါဘူး။ ဘာလို႕ စနစ္မက်လဲဆိုေတာ့ နဂို ရွိၿပီးသား Android Font ေတြမွာ ျမန္မာစာလံုးေတြ မပါတဲ့အတြက္ ျမန္မာစာလံုးပါတဲ့ Droidsans.ttf နဲ႕ Droidsansfallback.ttf ဆိုတဲ့ fonts ႏွစ္မ်ဳိးကို Zawgyi.ttf နဲ႕ အစားထိုးလိုက္လို႕ပါ။ ဒါေၾကာင့္ Zawgyi.ttf က Droidsans.ttf ေပၚမွာ Overwrite ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ နဂို Original font ေတြ မရွိေတာ့ပါဘူး။
    အခုေနာက္ပိုင္း ICS မွာဆိုရင္ Roboto.ttf ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ Roboto.ttf နဲ႕ Robotofallback.ttf ေပၚမွာ Zawgyi.ttf ကို Overwrite ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ Roboto font က ေတာ္ေတာ္ေလးလွပါတယ္။ Zawgyi နဲ႕ယွဥ္ရင္ English စာလံုးေတြမွာ ေတာ္ေတာ္ကြာပါတယ္။

    အဲဒီ့ေတာ့ ဘာလုပ္ၾကသလဲဆိုေတာ့ Roboto.ttf ကို Font Creator Professional Edition လို Fonts ျပဳလုပ္လို႕ရတဲ့ Software ေတြသံုးၿပီး Roboto ထဲမွာ Zawgyi ထဲက စာလံုးေတြ ထည့္လိုက္ၾကပါတယ္။ Roboto က Series လိုက္ရွိေတာ့ Roboto Bold ေတြေရာ Roboto Italic ေတြမွာပါ Zawgyi ထဲက ျမန္မာစာလံုးေတြကို လိုက္ထည့္ရပါေတာ့တယ္။ Zawgyi ထဲက english စာလံုးေတြမဟုတ္ေတာ့ဘဲ roboto ထဲက english စာလံုးေတြကို ျမင္ရလို႕ ၾကည့္ေကာင္းသလိုလုိျဖစ္လာေပမယ့္လည္း တစ္ကယ္ေတာ့ နဂို Roboto.ttf ကို ျပဳျပင္ၿပီး ျမန္မာစာထည့္ထားတဲ့ Roboto.ttf နဲ႕ အစားထိုးရတာပါပဲ။

အခု နည္းအသစ္မွာ --------------
    အခုနည္းက နဂို Roboto Fonts ေတြေရာ Droidsans Fonts ေတြကိုေရာ overwrite လုပ္မွာမဟုတ္ဘဲ Zawgyi-one.ttf ကိုပဲ ထည့္ေပးလိုက္မွာပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ဘယ္ Myanmar Font ကိုမဆို ထည့္ႏိုင္ပါတယ္။

အခု နည္းအသစ္ရဲ႕ အားသာခ်က္ေတြက --------------

   အရင္နည္းမွာ Zawgyi.ttf မွာ English စာလံုးနဲ႕ တစ္ျခား ဘာသာစကားေတြ ပါေပမယ့္လည္း မစံုလင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ျခား ဘာသာစကားေတြ အျပည့္အစံုမေပၚတာမ်ဳိး ၾကံဳရပါလိမ့္မယ္။ တရုတ္စာတခ်ဳိ႕ ေပ်ာက္ေနတာမ်ဳိးေတြ ၊ ကုလားစာေတြ ေပ်ာက္ေနတာမ်ဳိး၊ ကိုရီးယားစာေတြ ေပ်ာက္ေနတာမ်ဳိးပါ။
    အခုနည္းမွာေတာ့ အဲဒီလို မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ Zawgyi ကို သူ႕အတိုင္း ထည့္ေပးလိုက္မွာျဖစ္လို႕ မူလ ဖုန္းထဲက font ေတြကို ဘာမွ မထိခိုက္ေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး တစ္ကယ္ေကာင္းတဲ့ အားသာခ်က္ကေတာ့ Custom Flip Font ေတြ ႀကိဳက္သေလာက္ ေျပာင္း၊ ဖုန္းထဲမွာ font style ေတြ ႀကိဳက္တာ ျပင္လိုက္ပါေစ ျမန္မာစာကို ေနရာတိုင္းမွ ျမင္ရတာပါ။

လိုအပ္တာေတြက ----------

•         920 text editor.apk
•         Root လုပ္ၿပီးသား ဖုန္း/tablet
•         zawgyi.ttf
•         Root Explorer

    အရင္ဆံုး ဖုန္းက Root ျဖစ္ေနဖုိ႕ လိုပါတယ္။ Root လုပ္နည္းကေတာ့ ဖုန္းအမ်ဳိးအစားေပၚမူတည္ၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတာေၾကာင့္ အဆင္ေျပမယ့္နည္းနဲ႕သာ Root လုပ္လိုက္ပါ။ Android ver 4 ICS နဲ႕ အထက္ version ေတြ ျဖစ္ရပါမယ္။ ICS ထက္နိမ့္တဲ့ Gingerbread နဲ႕ ေရွ႕ပိုင္းဖုန္းေတြ မရပါဘူး။
    ေနာက္ထပ္လိုတာက ျမန္မာစာ unicode ျဖစ္တဲ့ zawgyi.ttf ပါပဲ။ zawgyi font နဲ႕ Root Explorer.apk တို႔ကို Google မွာ Search လုပ္ၿပီး ရွာလိုက္ပါ ေပါပါတယ္။

Install Zawgyi Font
    Zawgyi-One.ttf ကို Zawgyi.ttf ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ Zawgyi-One2007.ttf ပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကိဳက္တဲ့နာမည္ထားပါ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ အဲဒီ့ Zawgyi font ကို Root Explore ကို သံုးၿပီး Copy လုပ္၊ ၿပီးရင္ /system/fonts ထဲမွာ ထည့္ထားလိုက္႐ံုပါပဲ။ ဒါဆိုရင္ Zawgyi font က ဖုန္းရဲ႕ Fonts ေတြရွိတဲ့ထဲ ေရာက္သြားပါၿပီ။ (အရင္တုန္းက DroidSans.ttf ကို root explore နဲ႕ ထည့္ခဲ့သလိုပါပဲ။)

Zawgyi ကို သိေအာင္လုပ္မယ္

    Zawgyi ကို ခုနက System ထဲကို ထည့္လိုက္ေပမယ့္လည္း Android က Zawgyi Font ကို မသိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ Android က သိေအာင္ လုပ္ေပးရပါဦးမယ္။

    Android က fallback font list ကို /system/etc ထဲမွာ ထည့္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ fallback font list ကို ျပင္ဖို႕ အတြက္ text editor ေလးတစ္ခုလိုပါတယ္။

920 text editor
ကို download လုပ္လိုက္ပါ။ 686 kb ပဲရွိပါတယ္။ Install လုပ္ၿပီးရင္ ဖြင့္လိုက္ပါ။

    920 text editor က system file ကို ျပင္မွာ ျဖစ္လို႕ root access လုိအပ္ပါတယ္။ root access မေပးရင္ save လုပ္လို႕ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ 920 မွာ ဖုန္းရဲ႕ menu ကို ႏွိပ္ၿပီး ေပၚလာတဲ့ option ေတြထဲက Preference ကို ေရြးပါ။ အဲဒီ့ထဲက Other ကို ထပ္ေရြးၿပီး Try run as ROOT မွာ အမွန္ျခစ္ေပးလိုက္ပါ။ အဲဒါဆိုရင္ Superuser က request လာေတာင္းပါလိမ့္မယ္ ေပးလိုက္ပါ။

    920 မွာ အေပၚဆံုးက folder ပံု အဝါေရာင္နဲ႕ open ကို ေရြးၿပီး /system/etc ထဲက fallback_fonts.xml ကို ဖြင့္လိုက္ပါ။ အဲဒီ့ထဲမွာ ေရးထားတာေတြက ရႈတ္ရွက္ခတ္ေနတာပဲလား...။ ရပါတယ္ အဲဒီ့စာေတြကို ၾကည့္မေနပါနဲ႕ေတာ့။
 Menu ကိုပဲ ႏွိပ္ၿပီး Search/Replace ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ။  Search box ေပၚလာရင္ Replace ကို ထပ္ႏွိပ္ပါ။

    Search box မွာ -
</familyset>

           ကို ရိုက္ထည့္ပါ။

    Replace မွာ -
        <family><fileset><file>Zawgyi.ttf</file></fileset></family></familyset>
            လို႔႐ိုက္ထည့္ပါ။ (space မထည့္ပါနဲ႕)

     Zawgyi.ttf ေနရာမွာ ခုနက fonts ထဲ ထည့္ထားခဲ့တဲ့ font ရဲ႕ နာမည္နဲ႕ တူရပါမယ္။
ဥပမာ - ခုနက zawgyi-one.ttf လို႕ ေပးထားၿပီး /system/fonts ထဲ ထည့္ထားရင္ အခုေနရာမွာလည္း zawgyi-one.ttf ျဖစ္ရမယ္။
(* လံု၀ စာလံုးေပါင္း မမွာပါေစနဲ႕ အထူးသျဖင့္ </familyset> ကို စာလံုးေပါင္း မမွားပါေစနဲ႕ မွားသြားရင္ ဖုန္းကို reboot လုပ္တဲ့အခါ ဖုန္းတက္မလာေတာ့တာမ်ဳိး ႀကံဳရတတ္ပါလိမ့္မယ္)

    စာေတြ႐ိုက္ၿပီး စာလံုးေပါင္းမွားမမွား စစ္ၿပီးရင္ ေဘးက အေပၚေအာက္ ျမွားေလးကို ႏွိပ္လိုက္ရင္ </familyset> ကို အေရာင္နဲ႕ ျပေပးလိမ့္မယ္။ အဲဒီ့ အခါ replace ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ။ ျဖည့္လိုက္တဲ့ စာေတြကိုပါ အေရာင္နဲ႕ ျပေပးပါလိမ့္မယ္။ ရပါၿပီ Save ခလုပ္ (အေပၚဆံုးက အ၀ါေရာင္နဲ႕ open ေဘးက အျပာေရာင္ ခလုပ္) ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ။ Successfuly saved! လို႕ ေျပာရင္ save ျဖစ္သြားပါၿပီ။ 920 ကို ပိတ္လိုက္လို႕ ရပါၿပီ။

      အခုဆိုရင္ Zawgyi font ထည့္ထားမွန္း Android က သိသြားပါၿပီ။ ဖုန္းကို Restart လုပ္ၿပီး စမ္းၾကည့္ပါ။ keyboard ကိုေတာ့ frozen keyboard ျဖစ္ျဖစ္ အဆင္ေျပတဲ့ ျမန္မာစာ ကီးဘုတ္နဲ႕ ႐ိုက္ပါ။ ေနရာတိုင္းမွာ ျမန္မာစာ ေပၚသြားပါၿပီ။

      ဒီနည္းကို သံုးတဲ့အတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕ Android ဖုန္းမွာ English font ကို ဘာပဲ ေျပာင္းလိုက္ေျပာင္းလိုက္ ျမန္မာစာက အျမဲတန္း ေနရာတိုင္းမွာ ေပၚပါလိမ့္မယ္။ Custom Flip Font လို app ေတြကိုလည္း သံုးၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕ ဖုန္းကို ႀကိဳက္တဲ့ english font ေျပာင္းလိုက္လို႕ ျမန္မာစာ မျမင္ရေတာ့တာမ်ဳိးေတြလည္း မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။
(Zawgyi font အျပင္ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ Myanmar Unicode Font ဘယ္ font မဆို ထည့္လို႕ရပါတယ္)

     ဒီ Myanmar Font ထည့္နည္း အသစ္ကို ခြင့္ေတာင္းစရာမလိုဘဲ လြပ္လြပ္လပ္လပ္ Share လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ Internet မွာေရာ အျပင္မွာပါ Share လုပ္ႏိုင္ေအာင္လို႕ pdf အေနနဲ႕ပါ ေရးေပးလိုက္တာပါ။

    ကၽြန္ေတာ္တို႕ Myanmar font လိုပဲ တမီးလ္ (tamil) font လည္း အစက Android မွာ မပါခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႕လည္း အရင္က Droidsans.ttf ကို overwrite လုပ္တဲ့နည္းနဲ႕ သံုးေနခဲ့ရတာပါ။ အခု Icecream Sandwich က စၿပီး Tamil font ကို google က ထည့္ေပးခဲ့တဲ့အျပင္ Jelly bean မွာဆိုရင္ တမီးလ္ keyboard ပါ စ ကတည္းက ပါလာပါတယ္။ ဘာ root မွ လုပ္စရမလုိပါဘူး။ Android ဖုန္းမွန္သမွ်မွာ ၀ယ္ကတည္းကစၿပီး တမီးလ္ကို သံုးလို႕ရသြားပါၿပီ။

    သူတို႕ေတြ တမီးလ္ စာ ေပၚဖို႕အတြက္ campaign ေတြ လုပ္ခဲ့ၾကလို႕ အခုေတာ့ အဆင္ေျပသြားၾကပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာေတြသာ ခုထိ root လုပ္ၿပီး overwrite လုပ္လို႕ ေကာင္းတုန္းပဲ ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Zawgyi.ttf ေလးနဲ႕ fallback_fonts.xml မွာ Zawgyi font ကို ထည့္ေရးေပးဖို႕ေလးကေတာ့ Google အတြက္ အပန္းမႀကီး မခက္ခဲတာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕  Google ကို စုေပါင္းၿပီး ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုသင့္တယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့မွ တဆင့္တက္ၿပီး Myanmar Unicode ကို တစ္ကယ္အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးဖုိ႕ ေတာင္းဆိုၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ေအာင္ျမင္သြားရင္ေတာ့ ဘယ္ Android မွာမဆို Root လုပ္စရာမလိုဘဲ ၀ယ္ၿပီးတာနဲ႕ ျမန္မာစာ တစ္ခါတည္း သံုးလို႕ရသြားေတာ့မွာဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အဆင္ေျပသြားမွာပါ။

    ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ facebook page တစ္ခုျဖစ္တဲ့ android အေၾကာင္းေရးေနတဲ့ Droid Diary  ကို လာလည္ၿပီး တစ္ျခား စာေတြလည္း လာဖတ္ႏိုင္ပါေၾကာင္း....။ (www.facebook.com/droid-diary)

 by  Aaron
aaron.nandus@gmail.com

ပံုေတြပါ ပါတဲ့ PDF အေနနဲ႕ ဖတ္ခ်င္ရင္ -  ဒီမွာႀကည္႔ပါရန္